Biblioteka, której dzieje przypominamy, była integralną częścią odradzającego się polskiego systemu administracji państwowej, w tym przypadku - szkolnej. Była ona warsztatem pracy osób, które ten system budowały. Biblioteka ta nie była oczywiście jedyną rządową biblioteką. Swoje biblioteki posiadały również inne resorty z wojskowym na czele (zob. Centralna Biblioteki Wojskowa), ale do tego wrócimy może w innych postach.
Teraz spojrzymy na okoliczności jakie umożliwiły proces odradzania się państwowości polskiej. Wykorzystamy do tego fragmenty tekstu dra Józefa Feldmana z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 |
| Portret 5-letniego Feldmana autorstwa Stanisława Wyspiańskiego |
 |
| Józef Feldman |
Tekst, który będziemy prezentować, jest zamieszczony w tomie 13 Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powszechnej Wydawnictwa Gutenberga na stronach 152-188:
„Wybuch wojny światowej w sierpniu 1914 stworzył dla sprawy polskiej sytuację jakiej daremnie wyczekiwały pokolenia. Pękł łańcuch solidarności pomiędzy trzema rozbiorcami mocarstwa centralne znalazły się w walce śmiertelnej z Rosją”.
 |
| Ziemie polskie po III rozbiorze |
 |
| The Polish Plumb Cake, alegoria I rozbioru Polski, grafika Johna Lodge’a z 1774 roku |
„Zarazem zwaliło się na Polskę cięższe aniżeli kiedykolwiek brzemię klęsk. Ziemie polskie stały się widownią olbrzymich zmagań wśród których niszczały materjalne podstawy bytu zdziesiątkowaniu ulegała ludność. Rekrut polski wcielony do trzech armij rozbiorczych w bratobójczej częstokroć walce ginął za obcą sprawę".
 | |||||||
| Wojska niemieckie w zniszczonej miejscowości polskiej |
 |
| Zburzenie Kalisza, 1914 |
A teraz na chwilę zajrzyjmy do Wikipedii:
"Józef
Piłsudski początkowo nie wierzył, by konflikt serbsko-austriacki mógł
przerodzić się w wojnę między zaborcami, ale 30 lipca 1914 roku wydał
jednak rozkaz mobilizacyjny dla Związku Strzeleckiego. 2 sierpnia
podporządkował sobie Drużyny Strzeleckie, a jednocześnie przyszła zgoda
sztabu austriackiego na dywersyjne działania „wojsk polskich”. O świcie 6
sierpnia z krakowskiej dzielnicy Oleandry wyruszył ku granicy pierwszy
oddział, poprzedzany przez 7-osobowy patrol konny Beliny".
W swym przemówieniu z 3 sierpnia Piłsudski mówił:
"Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granice rosyjskiego zaboru, jako czołowa kolumna wojska polskiego idącego walczyć za oswobodzenie ojczyzny. Wszyscy jesteście żołnierzami. Patrzę na was jako na kadry, z których rozwinąć się ma przyszła armia polska i pozdrawiam was jako pierwszą kompanię kadrową...".
O godzinie 9.45 żołnierze obalili słupy graniczne pod Michałowicami, wkraczając do zaboru rosyjskiego".
 |
| Józef Piłsudski ze swoim sztabem w Kielcach, sierpień 1914 |
 |
| Odezwa na wkroczenie wojsk polskich |
Zawsze myślałam , że na obrazie Wyspiańskiego jest dziewczynka :-)
OdpowiedzUsuń